Có tới ít nhất 30% hàng hóa được trả lại sau khi mua. Điều này đặt ra không ít thách thức cho người bán hàng. Logistics ngược ra đời được xem như giải pháp lý tưởng giúp giải quyết nhanh chóng được những thách thức trên.
Logistics ngược là gì?
Logistics ngược là quá trình di chuyển sản phẩm từ điểm sử dụng trở về điểm phân phối hoặc nơi sản xuất ban đầu. Phân loại sản phẩm thu hồi gồm có:
- Sản phẩm thu hồi từ hoạt động sản xuất
- Sản phẩm thu hồi từ hoạt động phân phối
- Sản phẩm thu hồi trong quá trình tiêu dùng.
Một số lý do phải thu hồi hàng hóa có thể kể đến như:
- Vận chuyển hàng chậm;
- Khách hàng đổi ý, không muốn mua sản phẩm;
- Sản phẩm khách hàng đặt bị sai, lỗi;
- Chất lượng hàng hóa, sản phẩm không như mong đợi;
- Hàng hóa bị hư hỏng,...
Các thành phần có trong Logistics ngược
Các thành phần chính có trong Logistics ngược bao gồm:
- Các thành phần có trong hoạt động logistics xuôi: Nhà cung cấp, nhà sản xuất, đại lý bán buôn và bán lẻ. Đây là thành phần đóng vai trò quan trọng trong hệ thống phân phối hàng hóa tới tay người tiêu dùng cuối cùng.
- Thành phần trong chuỗi cung ứng ngược: Đơn vị vận chuyển, chuyên gia tái chế,...Bên cạnh đó thành phần này còn thực hiện chức năng của chuỗi cung ứng ngược là thu hồi và tái chế.
Vai trò của logistics ngược
Hoạt động logistics thu hồi trung bình chiếm khoảng 3-15% tổng chi phí của doanh nghiệp. Theo thống kê của Hiệp hội Logistics, Chi phí logistics ngược trung bình mỗi năm từ 150-200 tỷ USD. Điều đó có thể thấy Logistics thu hồi đóng vai trò vô cùng quan trọng trong chuỗi cung ứng. Một số vai trò của logistics thu hồi đối với chuỗi cung ứng có thể kể đến như:
Tạo sự thông suốt cho hoạt động logistics xuôi
Trong khâu cung ứng sản phẩm sẽ xuất hiện những sản phẩm lỗi cần sửa chữa, đóng gói,... Lúc này, nếu như quá trình Logistics ngược được tổ chức tốt sẽ đảm bảo thông suốt cho logistics xuôi.
Nâng cao chất lượng dịch vụ khách hàng
Đối phó với những sản phẩm lỗi, những sản phẩm mà khách hàng đổi trả cũng quan trọng như việc bán hàng. Nếu khách hàng có trải nghiệm không tốt với sản phẩm của bạn, bạn phải làm cho nó đúng. Học cách giữ chân khách hàng ngay cả khi doanh nghiệp của bạn mắc một vài thiếu sót trước đó là điều vô cùng quan trọng.
Theo một nghiên cứu được công bố bởi công ty UPS, có tới 95% người tiêu dùng được khảo sát nói rằng họ sẽ không mua hàng của một thương hiệu nữa nếu họ có những trải nghiệm đổi trả hàng tiêu cực. Và có tới ít nhất 30% hàng hóa sẽ được trả lại.
Việc thu hồi các sản phẩm không đáp ứng được nhu cầu khách hàng sẽ góp phần thỏa mãn tốt nhu cầu của khách hàng. Từ đó logistics ngược làm tăng tỷ lệ giữ chân khách hàng, giúp nâng cao chất lượng dịch vụ, chất lượng kinh doanh của doanh nghiệp.
Tiết kiệm chi phí
Khi phải thu hồi hàng hóa trong quy trình logistics ngược, các chi phí như vận chuyển, lưu kho, phục hồi, sửa chữa,... sẽ tăng lên rất nhiều. Tuy nhiên nếu doanh nghiệp tổ chức và triển khai tốt quy trình logistics thu hồi thì khoản chi phí này có thể được giảm một cách đáng kể.
Cải thiện hình ảnh và uy tín cho chuỗi cung ứng
Các doanh nghiệp và chuỗi cung ứng thường bị chỉ trích bởi hoạt động sản xuất kinh doanh gây tác động xấu đến môi trường. Điều này cũng ảnh hưởng rất nhiều tới hình ảnh của doanh nghiệp trong mắt người tiêu dùng.
Quy trình logistics ngược của Apple cung cấp cho khách hàng chiết khấu khi họ trả lại thiết bị cũ tại cửa hàng là một ví dụ nổi bật về việc thực hiện logistics thu hồi đã giúp cải thiện hình ảnh thương hiệu trong mắt người tiêu dùng. Apple không chỉ nhận được sự ủng hộ tích cực của khách hàng từ chính sách này, mà còn được hưởng lợi khi có thể tái sử dụng các bộ phận và vật liệu từ những sản phẩm đã hết tuổi thọ.
Phát triển chuỗi cung ứng xanh
Các chính sách logistics ngược được cân nhắc kỹ lưỡng cũng có thể giúp giảm thiểu chất thải, phát triển chuỗi cung ứng xanh. Thông qua việc thu hồi các sản phẩm lỗi, có cách tái chế, xử lý, tiêu hủy hợp lý, doanh nghiệp đã đóng góp một phần rất lớn giúp bảo vệ môi trường.
Quy trình thực hiện logistics ngược tại doanh nghiệp
Quản lý Logistics ngược là quá trình lập kế hoạch, thực hiện và kiểm soát một cách hiệu quả dòng chảy của nguyên vật liệu, bán thành phẩm, thành phẩm cùng thông tin liên quan từ các điểm tiêu thụ về điểm xuất xứ với mục đích thu hồi lại giá trị hoặc xử lý một cách thích hợp. Quy trình thực hiện chuỗi cung ứng ngược tại doanh nghiệp bao gồm các hoạt động như:
- Tập hợp, vận chuyển: Là hoạt động thu hồi lại các sản phẩm không bán được, bị trả về và vận chuyển chúng đến địa điểm thu hồi.
- Kiểm tra, phân loại: Tại điểm thu hồi, nhân viên sẽ tiến hành kiểm tra hàng hóa thu hồi lại về mặt chất lượng và bắt đầu chọn lọc, phân loại hàng hóa cho phù hợp.
- Xử lý: Đối với những hàng hóa, sản phẩm thu hồi, doanh nghiệp cần tìm ra được những biện pháp xử lý khác nhau để vừa tiết kiệm chi phí, vừa bảo vệ môi trường. Có nhiều cách xử lý khác nhau như: Tái sử dụng, bán lại, sửa chữa những sản phẩm lỗi, tháo ra để lấy phụ tùng,...
- Điều phối: Quá trình này sẽ diễn ra bình thường như quy trình logistics xuôi với các hoạt động dự trữ, vận chuyển và bán hàng.
So sánh giữa logistics ngược và logistics xuôi
Tiêu chí |
Logistics ngược |
Logistics xuôi |
Giá cả |
Phụ thuộc vào nhiều yếu tố |
Đồng nhất |
Tốc độ |
Không được ưu tiên |
Ưu tiên hàng đầu |
Dự báo |
Khó khăn |
Tương đối đơn giản |
Chi phí thực hiện |
Thấp hơn |
Cao |
Chất lượng hàng hóa |
Không đồng nhất |
Đồng nhất |
Điểm phân phối |
Vận chuyển từ nhiều điểm đến 1 điểm |
Vận chuyển từ 1 điểm đến nhiều điểm |
Bao bì sản phẩm |
Hư hỏng |
Đồng nhất |
Hợp đồng dịch vụ |
Phức tạp |
Dễ thỏa thuận |
Quản lý dự trữ |
Không nhất quán |
Thống nhất |
Như vậy có thể thấy logistics ngược đóng vai trò quan trọng trong việc tăng doanh thu, giảm chi phí, tăng tỷ lệ hài lòng của khách hàng. Quản lý chuỗi cung ứng ngược là một quá trình quan trọng mà doanh nghiệp cần phải thực hiện. Simba hy vọng rằng, qua những chia sẻ về logistics thu hồi ở bài viết mang tới cho bạn đọc nhiều thông tin bổ ích!