Việc ký hậu Đơn bảo hiểm như một hình thức cam kết cho người nhập khẩu/bên khác được hưởng những bồi thường thiệt hại đã được đơn vị bảo hiểm thanh toán. Như đã biết, theo điều kiện bán hàng nhóm CIF, CIP thì người XK bắt buộc phải mua bảo hiểm cho lô hàng (các điều kiện bán hàng còn lại, ai muốn mua thì mua tuỳ lợi ích và rủi ro mà mình phải gánh chịu trên đoạn đường hàng hoá đi).
Người XK sẽ liên hệ với công ty bảo hiểm (do người XK chọn hoặc do người NK chỉ định) và thực hiện việc đóng phí bảo hiểm (theo mức phí mà công ty bảo hiểm đưa ra). Sau đó người XK cộng mức phí này vào giá hàng bán như là một loại chi phí xuất khẩu. Vậy, về bản chất, cuối cùng, người NK cũng chính là người trả tiền cho việc bảo hiểm này. Nên, bằng cách này hay cách khác, Đơn bảo hiểm, khi đến tay người NK, phải thể hiện được rằng nếu có tổn thất xảy ra, người NK phải là người được thụ hưởng số tiền bồi thường từ công ty bảo hiểm.
Trong thực tế, nếu điều kiện bán hàng là CIF/CIP, trong nghiệp vụ bảo hiểm, có các trường hợp sau đây xảy ra liên quan đến việc người NK trở thành người được bảo hiểm và thụ hưởng tiền bồi thường thiệt hại (nếu có tổn thất xảy ra):
Trường hợp thứ 1: Không cần ký hậu đơn bảo hiểm
Việc ký hậu đơn bảo hiểm là không cần thiết vì tên người thụ hưởng đã được thể hiện.
Ở mục “The insured” – “Người được bảo hiểm” trên Đơn bảo hiểm sẽ ghi tên của người NK.
Trên tất cả nội dung còn lại trên Đơn bảo hiểm, không hề xuất hiện bất cứ thông tin nào của người XK. Đây là kiểu Đơn bảo hiểm thường được dùng nhất trong giao dịch mua bán hai bên. Người XK không cần ký hậu Đơn bảo hiểm vào mặt sau, người NK cũng hiển nhiên là người thụ hưởng tiền bồi thường thiệt hại (nếu có tổn thất xảy ra).
Trường hợp thứ 2: Cần ký hậu đơn bảo hiêm
Ở mục “The insured” – “Người được bảo hiểm” trên Đơn bảo hiểm sẽ ghi tên của người XK.
Trên tất cả nội dung còn lại trên Đơn bảo hiểm, không hề xuất hiện bất cứ thông tin nào của người NK.
Sau khi người XK nhận được Đơn bảo hiểm này từ công ty bảo hiểm, trước khi gửi cho người NK theo bộ chứng từ lô hàng, người XK phải lật mặt sau của Đơn bảo hiểm để ký tên, đóng dấu (ký hậu). {Nếu người bán không ký hậu đơn bảo hiểm, thì người NK/hoặc bất kỳ bên nào khác, đều không thể thụ hưởng tiền hồi thường thiệt hại (nếu có tổn thất xảy ra), và chỉ có người XK mới thụ hưởng được mà thôi.}
Việc ký hậu vào đơn bảo hiểm có thể được thực hiện theo 03 kiểu (ký hậu để trống, ký hậu theo lệnh và ký hậu đích danh) và 02 cách (ký hậu miễn truy đòi và ký hậu có truy đòi) tương tự như người viết đã trình bày trước đây ở phần vận đơn hay hối phiếu.
Nếu người XK ký hậu để trống, chỉ cần người XK gửi Đơn bảo hiểm này cho người NK, Người NK sẽ trở thành người thụ hưởng tiền bồi thường thiệt hại (nếu có tổn thất xảy ra). Người NK có thể tiếp tục việc ký hậu để chuyển nhượng Đơn bảo hiểm này theo các hợp đồng buôn bán sau đó.
Nếu người XK ký hậu đích danh (đích danh người NK), thì chỉ có người NK mới là người thụ hưởng tiền bồi thường thiệt hại (nếu có tổn thất xảy ra). Người NK không thể tiếp tục việc ký hậu để chuyển nhượng Đơn bảo hiểm này theo các hợp đồng buôn bán sau đó.
Nếu người XK ký hậu theo lệnh (thường là theo lệnh của người NK) thì người NK có quyền quyết định ai là người thụ hưởng tiền bồi thường thiệt hại (nếu có tổn thất xảy ra).
Người XK thông thường muốn kiểu Đơn bảo hiểm: ghi tên người được bảo hiểm là [tên của của XK] và sau đó người XK sẽ ký hậu để trống. Vì, trong trường hợp xấu nhất, nếu người NK không thanh toán hoặc không lấy hàng, thì người XK khi bán lại lô hàng này cho người khác sẽ rất dễ dàng, thông tin trên Đơn bảo hiểm sẽ không bị vướng mắc (vì ký hậu để trống là người nào cầm được Đơn Bảo hiểm là người đó được thụ hưởng tiền bồi thường).
Ký hậu trong trường hợp thanh toán bằng L/C
Thông thường khi thanh toán theo phương thức tín dụng chứng từ L/C thường yêu cầu một Đơn bảo hiểm phải “được mua bởi người nhập khẩu/người mua hàng = insurance bought/covered by the Buyer”, tức là mục The Insured trên Đơn bảo hiểm phải ghi [tên của người NK]. Hoặc, L/C cũng có thể yêu cầu Đơn bảo hiểm phải: (1) ghi the Insured là [tên của ngân hàng Mở] và (2) có ký hậu để trống/hoặc ký hậu theo lệnh của ngân hàng Mở, để ngân hàng này có thể khống chế bộ chứng từ trước khi giao cho người NK. Và cũng dễ dàng hơn cho ngân hàng trong việc bán lại chứng từ này trong trường hợp người NK từ chối thanh toán phần ký quỹ còn thiếu/hoặc từ chối nhận hàng.
Vậy để dung hoà lợi ích cho các bên, và không quan tâm đến việc sử dụng phương thức thanh toán nào, không quan tâm ô The Insured là ghi tên ai, kiểu Đơn bảo hiểm có ký hậu để trống xét ra là một cách dùng phù hợp nhất.
